Beladen stilte tijdens de herdenking

Door Rinie van Haren

De lange schaduwen op het parochiekerkhof leiden de mooie lenteavond in. De zon laat zich naar de horizon zakken en de klokken van de Alphonuskerk luiden. Op dit moment, een kwartier voor aanvang van de Nationale Dodenherdenking, zou in ons dorp de stille tocht aanvangen en zouden omfloerste trommen doffe roffels laten echoën tussen de muren van de kerk, het museum en de appartementen.

Mijlpalen

Maar het is 2020 en alles is opeens anders. Het coronavirus waart rond en brengt onze samenleving in een veranderde wereld. De maatregelen die noodzakelijk zijn trekken een streep door wat een memorabele herdenking van 75 jaar bevrijding had moeten worden. Bovendien stond voor het 4 Mei Comité Beneden-Leeuwen de 20ste herdenking op de agenda. Redenen genoeg om extra aandacht te schenken aan deze mijlpalen en herdenking, maar ook aan andere gebeurtenissen die door de Tweede Wereldoorlog historisch zijn geworden voor de Leeuwense gemeenschap.

Alternatieven

Het heeft de stichting 4 Mei Herdenking er niet van weerhouden om stil te zitten. Er is een prachtige Herdenkingskrant 2020 verschenen en huis-aan-huis verspreid in Beneden-Leeuwen. Het thema ‘Zij kwamen nooit meer terug’ is hierin met veel zorg samengesteld en ook andere activiteiten van de stichting 4 Mei Herdenking zijn hierin toegelicht. Daarbij was ook een indrukwekkend exemplaar gevoegd met de titel ‘Bevrijding zonder Vrede’ dat in nauwe samenwerking met de stichting Bond van Oud-Stoottroepers en Stoottroepers tot stand is gekomen. Hierin wordt duidelijk wat de Stoottroepers voor onze regio hebben betekend en waarom ons dorp en dit regiment altijd een goede band met elkaar hebben gehad. En die band mag niet verloren gaan. En verder heeft de stichting ook nog een online presentatie voorbereid die vanaf 20 uur thuis te zien is. Er is daarin volop aandacht voor alle oorlogsslachtoffers van onze gemeenschap zodat iedereen in de gelegenheid is thuis te gedenken en herdenken.

Sober

Ondanks de aankondiging dat er slechts 3 mensen aanwezig zouden zijn bij de herdenking op maandagavond 4 mei staan er toch zo’n 20 mensen verspreid over het kerkhof. Een aantal mensen van de stichting is aanwezig, evenals vertegenwoordigers van de Stoottroepers. Nabestaanden wachten geduldig de gelegenheid af om bloemen te leggen. Enkele leden van Scouting Don Bosco zijn aanwezig, zij verzorgden eerder op deze dag twee mooie mozaïeken, waarover elders in deze nieuwseditie te lezen is.

Onwerkelijk

Als de kerkklok acht keer heeft geslagen worden twee minuten stilte in acht genomen. Deze stilte, die bij elke herdenking indrukwekkend is, heeft nu nog meer impact. Het voelt onwerkelijk en niemand van de aanwezigen heeft ooit zo’n herdenking meegemaakt zoals die nu plaatsvindt. Een duif trekt zich helemaal niets aan van protocollen, fatsoensnorm of respect. Met enig kabaal landt hij in het jonge gebladerte boven het monument. Na de stilte blaast Henk van den Hurk namens muziekvereniging Koning Willem III het Taptoesignaal. Sander Bos legt namens de gemeente West Maas en Waal een krans bij het monument, gevolgd door voorzitter Leo Lemmers van het comité. Daarna volgen enkele nabestaanden en carnavalsvereniging De Braoiers en luidt aansluitend het klokje van de Stoottroeperskapel. Daarmee kwam een eind aan de meest onwerkelijke herdenking in de geschiedenis. Daarbij mag beslist niet onvermeld blijven dat de stichting 4 Mei Herdenking op creatieve wijze een waardevolle invulling heeft gegeven aan deze herdenking.